İslamiyet’te İnfak: Zekât ve Fitre’nin Önemi
İslam’da infak, zekât ve fitreyle sosyal dengeyi sağlar; farz ibadetlerdir. Zekât, nisap miktarı mala sahip Müslümanlara farzdır; fitre ise Ramazan’da verilir. Detaylar yazımızda!
İçerikler / İSLAMİYETTE İNFAK
Dinimiz olan İslam'da infak oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bunların başında zekât gelmektedir. Ancak zekâtı, sadaka veya nafile bir ibadet olarak değil de Allah’ın emri, Peygamber Efendimizin (S.A.V.) müjdesi olarak bilmeliyiz, çünkü üzerimize farz bir ibadettir.
Zekât, gerek manevi dengemizi gerekse sosyal dengeyi korumamız için Rabbimiz tarafından bildirilmiş bir lütuftur. Zekât, farz bir ibadet olduğundan dolayı insanları teşvik amaçlı bu ibadetin açıktan yapılması daha hoş bir durumdur.
Zekât, ergenlik çağına erişmiş, hür ve aklı başında olan, hicri olarak bir yıl boyunca nisap miktarı mala (81 gr altın) sahip olmuş Müslümanlara farzdır. Bu miktarın %2,5'i zekât olarak verilmelidir.
Not: Nisap miktarı mal ihtiyaten 81 gram olarak alınmıştır. Bu konuda farklı görüşler olduğundan dolayı, daha fazla fakire ulaşılması niyetiyle yazımızda bu ölçüyü tercih etmiş bulunmaktayız.
Örneğin: Bir Müslümanın 154 gram altını veya bu değerde nakit parası ya da ticari bir metası varsa, bu kişinin nisap miktarı malı olduğu için zekât vermesi gereklidir. Bu bedelin %2,5’i ise 3,85 gram altın değerindedir. Bunu dilerse nakit, dilerse maden olarak verebilir.
Zekât miktarı mala sahip olduktan sonra yılın dolmasını bekleyen kişi, herhangi bir şekilde parasını kaybederse ne yapılması gerekir?
Şöyle ki: Eğer zekât miktarındaki mal sıfırlanırsa, yani tamamı kaybolursa, zekât süresi sıfırlanır ve kişi tekrar nisap miktarı mala sahip olmayı bekler. Sahip olduktan sonra tekrar bir yılın dolmasını bekler. Ancak elimizdeki miktarın tamamı değil de bir kısmı azalırsa, yılı doldurmaya devam ederiz. Bir yıl dolduktan sonra elimizdeki mala bakarız; nisap miktarı mala ulaşmış veya geçmişse zekât verilir. Nisap miktarından az ise o kişiye zekât düşmez.
Örneğin: Bir Müslümanın elinde 95 gram altın değerinde malı mevcut ve bu mala 200 gündür sahip. 201. gün bu kişi herhangi bir sebepten dolayı malının tamamını kaybetti. Bu durumda beklediği süre sıfırlanır ve tekrar nisap miktarı mala sahip olana kadar bu kişiye zekât düşmez. Ancak bu kişi malının tamamını değil de 25 gramını kaybeder ve elinde 70 gram altın kalırsa, bu 70 gram nisap miktarını karşılamamakta, lakin süresi sıfırlanmamakta 201. günden saymaya devam etmektedir. Bu kişi yine hicri olarak bir yılın sonunda elindeki mala bakacak ve nisap miktarı mala ulaşmış veya geçmişse zekâtını verecektir.
Zekât, bakmakla yükümlü olduğumuz kişiler dışında kalan ihtiyaç sahibi, yolda kalmış, muhtaç, İslam’a ısındırılmak istenen kişiler, Allah yolunda cihad eden ve esaretten kurtulacak kimselere verilebilir. Bakmakla yükümlü olunan akrabalara zekât verilmez. Örneğin; anne, baba, torun, dede, anneanne, babaanne veya öz çocuklara zekât verilmez.
Fitre, Ramazan ayıyla birlikte gelen, vacip hükmünde bir sadakadır. Fitre miktarı, bir kişinin bir öğün karnını doyuracak miktar üzerinden hesaplanmaktadır. Yetkili kurumlar tarafından hesaplanıp her yıl Ramazan ayında bildirilmektedir. Fitre miktarı artırılarak daha fazla şekilde de verilebilir. Nisap miktarı mala sahip Müslümanlar tarafından, fakir ve bakımıyla yükümlü olmadığımız kişilere verilmelidir. Kişiler kendileri için ve bakımıyla yükümlü oldukları çocuklarının da fitresini vermelidir. Fitre, Ramazan ayının son günü bayram namazına kadar verilmelidir.